Lĩnh binh (chữ Hán: 領兵, tiếng Anh: Provincial Military Lead) là một chức võ quan phụ tá quan Đề đốc thời Nguyễn Gia Long, và nắm giữ binh quyền một tỉnh bắt đầu từ thời Nguyễn Minh Mạng, trật Chánh tam phẩm.[1] Cấp trên của Lĩnh binh là các chức Chưởng doanh như Đề đốc, Thống chế.[2] Chức Lĩnh binh đồng hạng với chức Chưởng cơ, Chưởng vệ, nắm giữ liên cơ (nhiều cơ khác nhau). Lĩnh binh là chức trên của chức Cai cơ, Quản Cơ hoặc Hiệp quản.Theo phép chia quân thời Nguyễn, Lĩnh binh chỉ huy một liên cơ, khoảng 500 đến 600 lính. Thời Nguyễn Gia Long, Đề đốc là chức võ quan đứng đầu tại tỉnh. Thời Minh Mạng, Lĩnh binh thay thế Đồ đốc là vị võ quan đứng đầu một tỉnh. Nhưng tại các tỉnh trọng yếu như Hà Nội, Đề đốc vẫn là võ quan cao nhất tỉnh, với hai phụ tá là Lĩnh binh và phó Lĩnh binh điều hành binh bị.Tại các tỉnh,Lĩnh binh là một trong bốn chức quan (Bố chính / Án sát / Đốc học / Lĩnh binh), hợp thành một bộ tham mưu thân cận nhất của Tổng đốc để chỉ đạo hoạt động ở tỉnh và ở các cấp phủ, huyện, tổng, xã và chịu sự điều hành trực tiếp bởi quan Tổng Đốc.